Με μια σειρά όμορφων δράσεων ολοκληρώθηκε το 2ο Φεστιβάλ Οικολογίας Πάτμου.

Στον αγώνα δρόμου από την πλατεία της Σκάλας μέχρι την καρδιά του Κουμά και πίσω, έλαβαν μέρος 25 ενθουσιώδεις δρομείς, που επιστρέφοντας στην πλατεία έφεραν μαζί τους κι από έναν σβόλο με σπόρους, σύμβολο της μάχης που δίνεται και πρέπει να δοθεί για να σταματήσει η διάβρωση του χώματος των βουνών και των λόφων μας, για να σταματήσει και να αντιστραφεί η επέλαση της ερήμου.

Συνεχίστηκε η σβωλοσπορά και ολοκληρώθηκε η φύτευση 150 δενδρυλλίων, όπως και η εργασία για τη διευθέτηση του συστήματος για το πότισμά τους, στο περιφραγμένο τμήμα του λόφου που τώρα εκτείνεται στα 12 στρέμματα. Τα δενδρύλλια έλαβαν όλα το πρώτο τους καλό πότισμα.

Το απόγευμα, στον κήπο του Περνέρα βίγκαν πραγματοποιήθηκε σεμινάριο βίγκαν μαγειρικής, στο οποίο μάθαμε να φτιάχνουμε όλοι μαζί τυρί σπόρων από ηλιόσπορους και αμύγδαλα και σουτζουκάκια από κιμά μαυρομάτικων φασολιών. Μιλήσαμε ταυτόχρονα για την ανάγκη άμεσης αλλαγής στον τρόπο με τον οποίο τρεφόμαστε, αν θέλουμε να σταματήσουμε να ενισχύουμε τον κυριότερο παράγοντα της ερημοποίησης, όπως και των άλλων τρεχόντων περιβαλλοντικών και κοινωνικο-πολιτικών προβλημάτων στον πλανήτη μας, που είναι η κτηνοτροφία.

Αμέσως μετά ακολούθησε συλλογικό γεύμα στον κήπο, όπου γευτήκαμε όσα παρασκευάσαμε και πολλά ακόμη, γιορτάζοντας σε πνεύμα ομόνοιας το επιτυχές κλείσιμο των εργασιών και δράσεων του 2ου Φεστιβάλ οικολογίας Πάτμου.

Το φεστιβάλ μας φέτος είχε τίτλο Από-ερημοποίηση και προσπάθησε να ευαισθητοποιήσει τους κατοίκους της Πάτμου όπως και τους επισκέπτες για το παγκόσμιο φαινόμενο, μα και τόσο ορατό στο νησί μας, της ερημοποίησης των εδαφών και της οριστικής τους μετατροπής σε άγονη έρημο, κυρίως λόγω της υπερβόσκησης.

Την εβδομάδα που μας πέρασε, με τη μέθοδο της παραγωγής σβώλων αργίλου, σπάρθηκαν στο λόφο του Κουμά μυριάδες σπόροι φυτών που θα συνεισφέρουν στην εδαφοκάλυψη, τη σταθεροποίηση του εδάφους και τον εμπλουτισμό του χώματος. Επίσης φυτεύτηκαν εκατοντάδες νέα και υγιή δέντρα διαφορετικών τοπικών ειδών όπως βελανιδιές, χαρουπιές, μυρτιές, πικροδάφνες, πεύκα, μυρτιές, κυπαρίσσια, λαδανιές, Λυγαριές κ.α. . Αυτή τη φορά έχουμε καταφέρει να εξασφαλίσουμε το επαρκές πότισμά τους.

Μάθαμε να μαζεύουμε άγριους σπόρους εποχής, που χρησιμοποιήσαμε έπειτα στη σβωλοσπορά.

Μαζεύτηκαν επίσης από την ομάδα εθελοντών του φεστιβάλ, μέσα σε λίγες ώρες, δεκάδες κιλά πλαστικών και άλλων απορριμμάτων από την ακτογραμμή Σκάλας-Σαψίλων.

Για τα δέντρα θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε το Περιφερειακό Φυτώριο Ρόδου και τον υπεύθυνο αυτού Νίκο Ρένεση, την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον έπαρχο Καλύμνου Μανώλη Μουσελή. Επίσης τα τοπικά φυτώρια του Αλέξη Μόσχου και του Αλέξανδρου Αλεξανδρή για τη δωρεάν παραχώρηση δενδρυλλίων.

Στη σβωλοσπορά συμμετείχαν όλα τα σχολεία της Πάτμου. Ευχαριστούμε θερμά τους διδάσκοντες που τόσο θερμά ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας και ευχόμαστε ολόκαρδα να συμβαίνει από εδώ και μπρος πάντοτε το αυτονόητο, να αναλαμβάνει η εκπαιδευτική κοινότητα και το εκπαιδευτικό μας σύστημα, το καθήκον να καταλάβουν τα παιδιά τη σοβαρότητα του ζητήματος της ερημοποίησης και να αναλάβουν μαζί με τη διάσωση ολόκληρου του Κουμά και το επαναπρασίνισμα όλόκληρης της Πάτμου, πριν να μετατραπεί αυτή σε ένα σύνολο από γυμνές πέτρες.

Μικρή ήταν σε γενικές γραμμές η συμμετοχή των κατοίκων του νησιού, όμως οι εργασίες ολοκληρώθηκαν αποτελεσματικά χάρη στο πάθος των συμμετεχόντων.

Ο δήμος Πάτμου ανέλαβε επίσημα το γέμισμα των δεξαμενών νερού που εγκαταστήσαμε στο λόφο και που σκοπό έχουμε να πολλαπλασιάσουμε άμεσα το επόμενο χρονικό διάστημα. Η δημοτική αρχή συνεργάστηκε άψογα για τη μεταφορά νερού ταχέως όταν αυτό χρειάστηκε.

Ευελπιστούμε να δούμε στο άμεσο μέλλον, πιο ενεργή συμμετοχή από τον πολιτικό κόσμο του νησιού, καθώς αν δεν κατανοεί το μέγεθος του προβλήματος της ερημοποίησης στο νησί και την ανάγκη να διασώσουμε το χώμα μας με συλλογική δράση, τότε το μέλλον προβλέπεται δυσοίωνο. Εμείς στο μεταξύ, σε περίπτωση που δεν το έχουν ακόμη κατανοήσει, θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε για να τους βοηθήσουμε να το καταλάβουν. Ο Κουμάς είναι μονάχα μια μικρογραφία του τι πρέπει να γίνει σε κάθε λόφο και βουνό του νησιού, της χώρας, του πλανήτη.

Για ακόμη μια χρονιά, οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Νίκο Τσομπάνογλου, αφοσιωμένο οικολόγο και αγρότη ειδικευμένο στη φυσική και βιολογική καλλιέργεια, που πέραν της σκληρής δουλειάς και της καθοδήγησης, ανέλαβε ξανά τα εκπαιδευτικά σεμινάρια στα σχολεία.

Επίσης οφείλουμε να εξάρουμε την σκληρή δουλειά και την αφοσίωση της ομάδας του Περνέρα δηλαδή τους: Νικόλα Νικολόπουλο, Gözde Oguz και Eύα-Άννα Ρομπότη οι οποίοι για μια εβδομάδα ήταν διαρκώς παρόντες σε όλες τις δράσεις, τις εκδηλώσεις και την εργασία πεδίου.

Ακόμα, ευχαριστούμε τα μέλη του Συλλόγου Προστασίας Περιβάλλοντος Πάτμου Ιππόκαμπος για τη χρήσιμη βοήθειά τους.

Τέλος, ευχαριστούμε θερμά την Εύα Νικολοπούλου για την επικοινωνιακή υποστήριξη.

Ραντεβού σε ένα χρόνο για το 3ο Φεστιβάλ.